نشست خبری با دبیرکمیته تخصصی نامنگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی ایران
نامهای جغرافیایی در هر زبان مُعَرّف فرهنگ و آداب و رسوم و بخشی از هویت و میراث تاریخی قلمرو خود محسوب می شود، استفاده درست و صحیح از نامهای جغرافیایی می تواند موجب انسجام و وحدت ملی شده و منافع کشور را در سطوح محلی، ملی و بین المللی تأمین کند.
به گزارش روابط عمومی سازمان نقشهبرداری کشور، ابوالفضل بلندیان، دبیر کمیته تخصصی نامنگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی ایران و مدیر نقشهنگاری و اطلسهای ملی، در حاشیه رونمایی از سایت کمیته مذکور که در مورخ 1402/11/12 انجام شد در خصوص اهمیت نامهای جغرافیایی گفت: «نامهای جغرافیایی در هر زبان مُعَرّف فرهنگ و آداب و رسوم و بخشی از هویت و میراث تاریخی قلمرو خود محسوب می شود، استفاده درست و صحیح از نامهای جغرافیایی می تواند موجب انسجام و وحدت ملی شده و منافع کشور را در سطوح محلی، ملی و بین المللی تأمین کند.»
وی در مورد لزوم استاندارد سازی نامهای جغرافیایی تصریح کرد، بعد از جنگ جهانی دوم با توسعه و پیشرفت در روشهای تهیه نقشه، تولیدکنندگان نقشه و اطلسهای جغرافیایی دنیا با مشکل چندگانگی در نگارش نامهای جغرافیایی روبرو شدند چرا که هندسه و موقعیت عوارض با روشهای جدید تسریع شده و بادقت و صحت در نقشه قابل ارائه بود ولی در بحث نامهای جغرافیایی مرجعی موثق برای انتخاب نام از بین نامهای متعدد برای یک عارضه یا نامهای تکراری و اختلاف در نگارش و تلفظ نام وجود نداشت. در بعضی موارد نامهای بومی با نامهای رایج و شناختهشده بینالمللی متفاوت بود و حتی پایتخت کشورها به دو یا سه روش نوشته، خوانده و تلفظ شده یا برگردان لاتین می شد. از طرف دیگر، نامهای جغرافیایی در برخی از زبانها مانند عربی، فارسی، چینی، یونانی و روسی با حروف غیرلاتین نوشته شده و بایستی تحت استاندار یا نظامهای واحد لاتیننویسی می شد. این مشکل با دبیر سازمان ملل مطرح شد و در سال 1967 اولین کنفرانس ملل متحد در زمینه استانداردسازی نامهای جغرافیایی(UNCSGN) در ژنو برگزارشد. در این جلسه از کشورهای مختلف دنیا خواسته شد برای یکسانسازی نامهای جغرافیایی، کمیته یا گروههای ملی تخصصی در کشورشان تأسیس کنند تا بتواند اطلاعات نامهای جغرافیایی استاندارد شده در سطح ملی را به سازمان ملل اعلام نمایند.
با این روش مشکلاتی که به خاطر چندگانگی نامهای جغرافیایی در بحث ارتباطات، حمل ونقل، تجارت و بازرگانی، عملیات جستجو و نجات، امدادرسانی در حوادث طبیعی و سایر حوزه ها مطرح بود حل می شد؛ از آن زمان کشور ما با سازمان ملل همکاری کرده است.
استانداردسازی نامهای جغرافیایی فواید زیادی دربرنامهریزی شهری و منطقه ای، حقوق ملکی و کاداستر، مدیریت زیست محیطی و حفاظت و توسعه پایدار، عملیات جستجو و نجات، تولید نقشه و اطلس و ... دارد.
به همین سبب کمیته ای تحت عنوان کمیته تخصصی نامنگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی ایران که نهادی ملی است، مطابق مصوبه هیأت محترم وزیران مورخ 1379/05/02 در کشور با مسئولیت سازمان نقشهبرداری کشور تشکیل شد.
دبیرکمیته تخصصی نامنگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی ایران در ادامه گفت: «این کمیته در ابتدا با عضویت نمایندگان وزارتخانههای امورخارجه، وزراتکشور، فرهنگ و ارشاد اسلامی، علوم تحقیقات و فنآوری، جهاد کشاورزی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، ارتباطات و فنآوری اطلاعات و مرکز آمار ایران تشکیل گردید و در گام بعدی با مصوبه تکمیلی مورخ 1400/03/02، تعداد ارگانهای عضو به چهارده دستگاه که با نامهای جغرافیایی مرتبط هستند، افزایش یافت و نمایندگان سازمانهای عضو در این کمیته شرکت دارند.»
کمیته نامنگاری و یکسانسازی نامهای جغرافیایی ایران، به ریاست سازمان نقشهبرداری کشور، در طول فعالیت خود خدمات ارزندهای را در قالب تدوین سیاستها، خطمشیها، استانداردها و نیز ارائه مشاورههای علمی در زمینه گسترش ثبت و استفاده صحیح و بدون ابهام نامهای جغرافیایی در کتابها، اسناد، نقشهها، اطلسها، و پایگاههای اطلاعات انجام دادهاست. این کمیته، بهنمایندگی از جمهوری اسلامی ایران، در مجامع و کنفرانسهای بینالمللی مرتبط شرکت فعال داشته و توانستهاست جایگاه خود را بهعنوان نهادی پیشرو در زمینه استانداردسازی نامهای جغرافیایی تثبیتنماید.
همچنین این کمیته برای پیشبرد و اجرای اهداف خود، متناسب با موضوعات و مباحث مرتبط با نامهای جغرافیایی،گروه کاری نامهای تاریخی، گروه کاری نامهای دریایی و بستر دریا، گروه کاری تقسیمات کشوری، گروه کاری نشریات و آموزش، گروه کاری نامهای خارجی(Exonym)، گروه کاری پایگاه و وبسایت نامهای جغرافیایی ایران، گروه کاری آوانگاری را ایجاد کرده است و به طور متناوب جلساتی را با حضور نمایندگان ارگانهای عضو و روسای گروههای کاری تشکیل داده و مصوبات این کمیته را در جهت اجرا، به سازمانها و دستگاههای مختلف ابلاغ میکند.